In De Vaartkapoen, in het hart van Molenbeek, vond op 16 mei het allereerste diasporafestival van Zmigri plaats. Drie dagen lang kon je er het werk bewonderen van verschillende jonge, geëngageerde artiesten die zich laten inspireren door hun Maghrebijnse afkomst. Glimlachen, gesprekken, muziek en vooral talent vulden de ruimte.
Maar wat betekent ‘Zmigri’ eigenlijk? Esma, een van de oprichters, gaf me een uitgebreide terminologieles over het woord: “Zmigri is een Arabisch woord dat in Marokko is ontstaan. Mensen gebruiken het daar om jongeren aan te duiden die naar Europa zijn geëmigreerd. In Marokko noemt men deze jongeren dus ‘Zmigri’, een term met een negatieve bijklank, afgeleid van het Franse woord ‘immigré’.”
Toen de oprichters op een avond samen aan het zingen waren, kregen ze een ingeving voor een naam van hun project. “Eigenlijk willen we gewoon een plek die van ons is. Voor jongeren uit de hele Maghreb-diaspora, die hun kracht putten uit kunst,” zegt Esma.
Maghrebijnse kunst
Na één stap in de zaal werd je meteen meegezogen in de Maghrebijnse cultuur, verwelkomd met brede glimlachen en open armen. Het Zmigri festival zat vol Maghrebijnse kunst. Trots toonden de organisatoren en artiesten hun werk aan de bezoekers, die vol bewondering rondkeken. Overal waren subtiele verwijzingen naar de Maghrebijnse cultuur te zien, prachtig weergegeven in beelden en geluiden. Je zag, proefde en voelde de Maghrebijnse wereld.
Thee en zonnebloempitten
Een lege ruimte werd omgetoverd tot een levendige culturele ervaring, met tapijten op de vloer, vlaggen aan de muren en foto’s waar je tussen kon lopen. Waar je ook keek, werd je aandacht getrokken. Je bewoog door de ruimte, gedragen door de muziek van de dj. Kleine zithoekjes nodigden uit om thee te drinken en zonnebloempitten te eten. De sfeer ademde warmte, herkenning en trots.
Gemeenschap creëren
“Het idee was om een stukje Maghrebijnse cultuur naar België te brengen,” zegt Fatima-Ezzahrae. Ze sloot zich onlangs aan bij het team. “Ik herken me volledig in de term Zmigri. Die wordt vaak met een negatieve bijklank gebruikt, maar het doel is om ons die term opnieuw toe te eigenen. We willen een gemeenschap creëren die zich in die term herkent en er juist kracht uit haalt”.
Te Belgisch om Maghrebijns te zijn, te Maghrebijns om Belgisch te zijn, is het motto van de organisatoren. Ze willen uit de diaspora kracht putten, een plek creëren voor jongeren die heen en weer bewegen tussen twee landen, culturen en talen. Een ruimte bieden waar deze identiteit niet alleen erkend, maar ook gevierd wordt. Daarvoor staat het Zmigri-project.
Meer verhalen
KKOS blaast 50 kaarsjes uit
Brussels Pride 2025: Liefde, kleur en strijd door de Brusselse straten
Unieke blik achter de stellingen