Een Verzwegen Leven: “Lukaku is niet de enige Congolese held”

Op vrijdag 26 september kwamen de studenten Journalistiek van de Erasmushogeschool in Brussel oog in oog te staan met een vergeten stuk Belgische geschiedenis. Actrice Eva Kamanda en journalist Kristof Bohez stelden er hun boek ‘Een verzwegen leven’ voor. Ze namen ons mee op een journalistieke schattenjacht naar de vergeten geschiedenis van de eerste Congolezen in België, en naar Eva’s eigen roots.

Hun aanpak was een perfecte wisselwerking van het persoonlijke en het professionele. Eva, zelf afstammeling van de hoofdpersoon François Kamanda, bracht het verhaal met een aanstekelijke passie. Haar emotionele betrokkenheid hield het publiek geboeid. Kristof Bohez, journalist en medeauteur, was de rationele kracht. Hij gidst ons door archieven, krantenknipsels en documenten uit het Afrikamuseum. Daarbij deelde hij tips alsof hij jonge journalisten opleidde. De afwisseling tussen Eva’s emotionele betrokkenheid en Kristofs afstandelijke, kritische blik maakte de presentatie levendig en interessant.

Vergeten helden

Wat vooral opvalt, is hoe de twee auteurs vergeten verhalen naar boven halen. Wist iemand dat er in 1940 amper 200 Congolezen in België woonden? Of dat sommigen van hen in het verzet zaten? Kristof vertelt hoe hij graven afspeurde naar verse bloemen, op zoek naar nog levende familieleden. Zo ontdekte hij het verhaal van Isidore Bataboudila, een Congolees die Joden onderdak bood tijdens de Tweede Wereldoorlog.

“Lukaku is niet de enige Congolese held”, merkt Bohez op. De zaal glimlachte om de grap, maar de ernst van de boodschap bleef hangen.

Twee visies, één boek

De samenwerking tussen Kamanda en Bohez was een meerwaarde. Zij bracht de persoonlijke betrokkenheid, hij de journalistieke blik van buitenaf. Die externe blik hielp het verhaal zowel emotioneel als objectief te vertellen. “Het was tof dat iemand vanop afstand kon schrijven over dit onderwerp”, zei Kamanda. “Soms werd het emotioneel en moeilijk.” Bohez omschreef het resultaat als “een creatief verhaal gebaseerd op non-fictie.”

Hun boek toont hoe diepgeworteld koloniale sporen nog steeds zijn en hoe belangrijk het is om ze zichtbaar te maken. Na een uur stond je buiten met het gevoel dat je niet zomaar een boekpresentatie had bijgewoond, maar een vergeten hoofdstuk van de Belgische geschiedenis had leren kennen.