22 september 2023

De opkomst van lichaamsneutraliteit: je hoeft niet meer van je lijf te houden

De mode die het perfecte lijf bepaalt, verandert tegenwoordig bijna net zo snel als de seizoenen. Zal deze opeenstapeling van schoonheidsidealen ertoe leiden dat schoonheid geen vaste definitie meer kent? Bevinden we ons aan de vooravond van een lichaamsneutrale revolutie?
door Ilana Vantricht

© Livia Vande Walle

Lichaamsneutraliteit of body neutrality is een denkwijze waarbij je geen mening hoeft te hebben over je lijf. Anders dan bij de wijdverspreide body positivity-beweging, is er geen druk om elke dag te houden van het pakketje waarin je verpakt bent. “Je hebt een lijf en sommige dagen hou je ervan en andere dagen niet. Dat is oké”, zegt lichaamspsychologe Melissa Demuytere.

© Livia Vande Walle

Hokjesmentaliteit
Ons lijf is al sinds het begin van de mensheid onderhevig aan modegrillen. Als reactie daarop is de body positivity-beweging in het leven geroepen. Deze beweging verheerlijkt en viert elk soort lijf. Diëtiste Bette Callebaut waarschuwt voor de valkuil van het eeuwige positivisme: “Soms voelen mensen een enorme druk om zichzelf graag te zien, wanneer dat dan niet lukt, hebben ze het gevoel dat ze gefaald hebben.” Lichaamsneutraliteit gaat daar veel milder mee om, zo is er meer ruimte om te voelen. “Als je er alles aan gaat doen om jezelf extreem mooi te vinden, sta je niet meer in contact met jezelf”, zegt Demuytere.

Hokjes
“De hokjes waarin onze lijven moeten passen zijn dwingend en de bewegingsruimte is beperkt”, zegt Jozefien Daelemans, columniste en auteur. Het – vooral vrouwelijke – lijf moet zich aanpassen aan schoonheidsidealen die steeds sneller veranderen. Volgens haar bevinden we ons op een kantelpunt. Steeds meer mensen komen in opstand tegen onrealistische ideaalbeelden en stellen zich vragen bij ongezonde gedachtenpatronen.

Naakte waarheid
Uit onze bevraging, waar 655 mensen op reageerden, blijkt dat meer dan drie op de vier mensen geloven dat body positivity de heersende stroming is. Zestig procent is echter voorstander van body neutrality en geeft aan dat ze zich hierin het meest kunnen vinden. “Er zijn meer mensen die afwijken van de norm dan mensen die er volledig mee samenvallen”, schrijft Daelemans in haar boek De Naakte Waarheid. Lichaamsneutraliteit spreekt een bredere groep mensen aan. Callebaut beaamt: “Meer mensen willen een neutrale relatie met hun lijf opbouwen.”

© Livia Vande Walle

Werf of mens?
“Het is belangrijk om ons lichaam weer als een geheel te leren zien, in plaats van een werf met verschillende probleemzones waar we aan moeten werken”, vertelt Daelemans. Body neutrality koestert ons lichaam als geheel en verschuift de focus van hoe we eruit zien naar wat dat lijf allemaal voor ons kan doen: lachen, dansen, huilen, knuffelen. Leven volgens het principe van lichaamsneutraliteit maakt ruimte om gewoon mens te zijn.