Fleur van Groningen: “Sinds ik mama ben geworden, is mijn ambitie veranderd”

Portret van schrijfster, kunstenaar en journalist Fleur van Groningen

“Ik wil echt zo authentiek mogelijk zijn”, zegt Fleur van Groningen (40). Ze is een creatieve duizendpoot: ze schrijft, schildert, cartooniste en maakte ook muziek. Nu brengt ze ook de podcast Mensenkennis uit, waar ze mensen kennis wil bijbrengen over zichzelf en anderen. Maar wie is Fleur van Groningen zelf?
door Carolina Petit – foto” Seppe van Groeningen

Je hebt een Nederlandse achternaam, maar toch heb je de Belgische nationaliteit. Kan je je roots uitleggen?
“Ik ben geboren in Breda, in Nederland dus. Ik ben dan naar België verhuisd, waarna ik toch even terug als kind in Nederland woonde. Ik heb mijn tienerjaren dan weer in België doorgebracht en studeerde dan af aan de Kunsthumaniora in Antwerpen. Je hoort aan mijn accent dus waarschijnlijk niet heel erg dat ik oorspronkelijk uit Nederland kom.”

Je schrijft, schildert, maakte cartoons en zelfs muziek. Wat is je favoriete bezigheid?
“Het zijn allemaal vormen van creatief zijn, en ik heb ze allemaal even hard nodig. Dat maakt dat het heel moeilijk kiezen is, al voelt schilderen misschien nog als het meest natuurlijke. Wanneer ik schilder sta ik echt het dichtste bij mezelf.”

Wat is het favoriete boek dat je zelf hebt geschreven en waarom?
“Mijn laatste boek Voelen zonder filter dat ik in 2022 uitbracht, is mijn favoriet omdat het mijn meest diepgaande boek is. Ik heb er alles voor gegeven dat ik op dat moment in me had. Het gaat over hoe ik doorheen de jaren heb leren omgaan met mijn emoties. Ik heb heel mijn leven gezocht naar hoe je als mens in elkaar zit en hoe je daar het best mee omgaat. Het is dus echt een heel persoonlijk en diepgaand verhaal van mijn zoektocht naar antwoorden hierop.”

Humor en ironie zit in meerdere boeken van jou, zo was de titel van een van je eerste boeken ‘Haal het slechtste uit jezelf’. Is humor iets wat jou typeert?
“Ik ben lang cartoonist geweest. Ik ben iemand die graag grapjes maakt en van veel zaken de humor inziet, maar ik ben intussen wel genezen van de grapdrang van vroeger: toen was dat wel eens een masker om mijn emoties achter te verstoppen omdat ik dacht dat niemand die zou accepteren. Ik heb humor wel nog steeds nodig als zuurstof, als relativering en als hoopgever. “

Je bracht ook net een podcast uit die een link heeft met het boek ‘Voelen zonder filter’.
“Dat klopt, als tiener miste ik op school een vak waar je leert over jezelf en anderen. We hadden wel het vak Godsdienst, waar je leert over een zogezegd almachtig opperwezen. Ik vroeg me af waarom we leerden over God nog vooraleer we leerden over mens zijn. Is dat niet de basis van alles? Ik had dat vak omschreven als ‘Mensenkennis’. Aangezien dat vak nu nog steeds niet bestaat, heb ik mijn invulling van dat vak in een podcast gegoten. Ik wilde meegeven hoe je voor jezelf en voor elkaar zorgt. Het zijn eigenlijk de hoofdonderwerpen van mijn boek die ik bespreek in de podcast. Je kan dus wel naar de podcast luisteren zonder het boek te lezen en omgekeerd, maar het vult elkaar mooi aan. Mijn boek gaat over mijn eigen bedenkingen en kennis, terwijl ik in de podcast de onderwerpen voorleg aan experts en getuigen. Onderwerpen zoals hoogsensitiviteit, trauma, hechting, verslaving, persoonlijkheidsproblematiek en voeding komen aan bod. Een voorbeeld van een bekende naam die inzicht komt geven over persoonlijkheidsproblematiek is psychiater Dirk De Wachter.”

Je zegt dat je het vak ‘Mensenkennis’ miste op school, omdat we niet leren over onszelf en onze emoties. Wat zou je nu tegen de puberversie van jezelf willen zeggen dat je hebt geleerd in die zoektocht?
“In verschillende van mijn boeken probeer ik daarover na te denken. Wat ik echt graag aan mijn jongere versie had willen zeggen, is: twijfel niet zo aan jezelf, blijf trouw aan wie je bent en wat je voelt, en zoek mensen en situaties op die bij jou passen in plaats van je verregaand aan te passen aan die mensen of situaties. Ik wilde dat dat meisje had geweten hoe belangrijk het is om dicht bij jezelf te blijven.”

Welke boodschap wil je overbrengen met de podcast?
“Ik wil mensen inzicht geven over zichzelf, omdat ik daar zelf zo lang mee heb geworsteld. Jezelf kennen is écht het begin van alle wijsheid. Vaak weten mensen niet dat ze zichzelf niet kennen, omdat ze zich vastklampen aan waarden en normen die ze aangeleerd krijgen. Zelfkennis is voor mij een vorm van macht over je eigen leven. Na een zoektocht van veertig jaar heb ik antwoorden gevonden op mijn vragen, wat me erg veel voldoening en rust brengt. Dat is echt wat ik de mensen ook gun en daarom gun ik hen die kennis. Het gaat trouwens niet enkel over zelfkennis, maar evengoed ook hoe je moet omgaan met anderen. Anderen beter begrijpen is minstens even belangrijk om verbinding te maken met anderen. Het verbeteren van die connectie is dus zeker mijn tweede doel met de podcast. Ik hoop dat mensen herkenning vinden in de podcast en vooral veel leren over zichzelf en mens zijn.”

Humor en ironie zit in meerdere boeken van jou, zo was de titel van een van je eerste boeken ‘Haal het slechtste uit jezelf’. Is humor iets wat jou typeert?
“Ik ben lang cartoonist geweest. Ik ben iemand die graag grapjes maakt en van veel zaken de humor inziet, maar ik ben intussen wel genezen van de grapdrang van vroeger: toen was dat wel eens een masker om mijn emoties achter te verstoppen omdat ik dacht dat niemand die zou accepteren. Ik heb humor wel nog steeds nodig als zuurstof, als relativering en als hoopgever.”

Je bent de dochter van de Antwerpse violist en kunstenaar Flor Hermans, wat heb je van hem geleerd?
“Mijn vader is zes jaar geleden gestorven. Voorheen zagen we elkaar niet zo heel veel, dus de herinneringen zijn vrij beperkt. Toch heb ik op kunstzinnig vlak heel wat van hem geleerd. Hij heeft me kunsttechnieken aangeleerd en heel wat kunstgeschiedenis. Ik schilder nu dus ook nog steeds heel graag. Ik heb vooral door zijn afwezigheid geleerd om mijn eigen innerlijke vader te activeren, om er ook voor mezelf te zijn. Het is heel dubbel als het over mijn vader gaat. Wat mij altijd bijblijft is zijn intelligentie, gevoeligheid en verfijndheid. Langs de andere kant herinner ik me ook zijn trauma’s en het daaruit volgende onvermogen om een papa te kunnen zijn. Ik voel ook dagelijks dat ik van hem hou, ook als is hij er niet meer.”

Wat doe je het liefst op dagen dat je geen verplichtingen hebt?
“Op rustdagen kan ik erg genieten van schilderen, mediteren, zwemmen en een goed boek lezen in onze tuin aan het water. Langs de andere kant vind ik het ook leuk om tijd door te brengen met dierbare vrienden.”

Wat wil je nog bereiken?
“Ik hoop op een bepaald moment een tentoonstelling te kunnen houden met mijn schilderijen. Verder laat ik de toekomst open. Ik wil kijken wat er op mijn pad komt, wat voor ideeën ik nog zal krijgen en welke kansen er nog zullen komen. Sinds ik mama ben geworden, is mijn ambitie veranderd. Ik ben nog steeds ambitieus, maar op een andere manier. Ik denk niet meer zozeer in concrete doelen, ik wil echt zo authentiek mogelijk zijn. Dat geldt ook op werkvlak. Daarom pin ik me niet vast op dingen maar laat ik het ontstaan, zodat ik telkens op het moment zelf kan voelen wat er dan het beste bij me past.”