Joppe Nuyts: “Journalistiek is de schoonste sector van de wereld”

Onderzoeksjournalist Joppe Nuyts, bekend van zijn undercoveroperatie bij PostNL, verblijdde een aula studenten journalistiek met zijn verhalen, anekdotes en tips. Het bezoek van Nuyts kadert in de reeks Masters of Media: Young Wolves Edition. Hij is de eerste in de reeks van jonge, ongetwijfeld boeiende gasten.
door redactie 3 – tekst Ilana Vantricht foto’s Lore Bryssinck

Joppe Nuyts werkt bij de onderzoekscel van News City (DPG Media), waar hij dagelijks aan onderzoeksjournalistiek doet. Een tak die volgens hem van journalistiek de schoonste sector van de wereld maakt: “eens je aan de slag gaat als journalist, is het moeilijk een andere job te vinden die hier nog aan kan tippen.”

Memes
Wat dat juist is, onderzoeksjournalistiek? Joppe Nuyts legt het gepassioneerd uit: een onderzoeksjournalist legt maatschappelijke problemen bloot. “Je slaagt pas echt in je opzet als mensen erover gaan praten en nog meer als beleidsmakers erover in debat gaan.”
Nuyts haalt er ter illustratie zijn undercoveroperatie binnen PostNL bij. Hij wist malafide praktijken zoals kinderarbeid, zwartwerk en koeriers zonder rijbewijs aan het licht te brengen. Hierop volgde heel wat reactie, zowel van gewone burgers als van inspectiediensten, politie en beleidsmakers. “Het verhaal haalde zelfs De Ideale Wereld en de Instagrampagina memes van ‘t stad, dat vind ik dus geweldig”, zegt hij met enige trots.

Spelregels
“Onderzoeksjournalistiek is niet hetzelfde als gewone journalistiek”, zegt Nuyts. Hij benadrukt het belang van een juridisch correct stuk. Bij het maken van een reportage over extreemrechts, moest Joppe Nuyts informatie verkrijgen zonder mee te stappen in de racistische praat. “Laat je nooit vangen aan illegale praktijken, je carrière zal er enkel onder lijden”, zegt hij. Daarnaast zijn het vaak werken van lange adem waarbij het verhaal tijd nodig heeft om zich te ontplooien. Zo werkte Nuyts bijvoorbeeld drie maanden undercover bij PostNL als pakjeskoerier: “Dit maakt wel dat je meester kan worden over een bepaald onderwerp en ontwikkelingen binnen een dossier beter begrijpt.”

Dat Nuyts gedreven is door wat hij doet, spat er van af. Tijdens zijn lezing laat hij zijn spycamera’s rondgaan in de aula en vertelt gretig over zijn ‘moeke’ die de camera verborg in zijn PostNL-vest. Toch staat hij niet als eerste te springen om undercover te gaan: “Ik ga graag undercover omdat ik er voldoening uithaal als het iets oplevert. Deontologisch gezien is het enkel verantwoord om undercover te gaan als dat de enige manier is om informatie en eerlijke verhalen te verkrijgen.”

Al snel wordt de presentatie van Nuyts onderbroken met allerlei prangende vragen van studenten. Over de vraag of hij zich soms niet schuldig voelt door wat hij teweeg brengt, moet hij niet lang nadenken: “Elk onderzoek heeft slachtoffers. Daar sta ik wel nog vaak bij stil, ja.” Al is hij er van overtuigd dat hij bijvoorbeeld in het PostNL-dossier de slachtoffers van de wanpraktijken een dienst bewezen heeft: “Er waren mensen die niet uitbetaald werden en nergens terecht konden omdat ze zwart werkten of hier illegaal waren. Zelfs voor die mensen, was dit onderzoek van belang.”

Digitale tijdperk
Afsluiten doet Nuyts door de toekomstige generatie journalisten in zijn publiek aan te moedigen: “Jullie hebben al een streepje voor, puur door het digitale tijdperk waarin jullie opgegroeid zijn.” Nuyts is zelf nog maar 26 jaar en merkt de voordelen van die digitale kennis elke dag opnieuw: “Ik heb collega’s die mij bellen of ik het een en ander via sociale media kan uitpluizen. Die sterkte hebben jullie ook. We kunnen allemaal nog heel veel van elkaar leren.” Dat Nuyts de passie in deze hoop journalisten in spe nog meer heeft aangewakkerd, staat vast.